به گزارش تحریریه، نشریه‌ی «فارن‌پالسی» طی گزارشی به قلم «جین داربی منتون» مدرس «دانشگاه کالیفرنیا» با اشاره به خروج آمریکا از برجام در پنج سال پیش، نوشت که دولت‌های «دونالد ترامپ» و «جو بایدن» هر دو وعده داده بودند که راه‌حل بهتری برای «بحران هسته‌ای ایران» پیدا می‌کنند؛ اما اوضاع بدتر شده.
به اذعان نویسنده، «فشارهای اقتصادی» و «اقدامات خراب‌کارانه» باعث نشد که تهران برنامه‌ی هسته‌ای خود را متوقف کند. امروز، اگر جمهوری اسلامی تصمیم بگیرد، طی چند هفته (چه‌بسا چند روز) می‌تواند مواد شکاف‌پذیر کافی برای ساخت «یک سلاح هسته‌ای» انباشت کند.
ادامه‌ی جدال موافقان و مخالفان برجام!
این رسانه‌ی معروف آمریکایی در ادامه به سران غرب هشدار داد که احتمال احیای برجام روزبه‌روز کم‌تر می‌شود؛ سپس تصریح شد که بیشتر بحث‌ها درباره‌ی توافق ایران بر موارد اشتباهی متمرکز است.
مؤلف توضیح داد که طبق استدلال منتقدان، برجام توافق بدی بود؛ زیرا حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم را به رسمیت شناخت. هم‌چنین بندهای غروب برجام باعث شد که این توافق بسیار محدود باشد. وانگهی در برجام برنامه‌ی موشکی و منطقه‌ای ایران لحاظ نشد. در مقابل، خاطرنشان شد که مدافعان برجام تأکید می‌کنند این توافق باعث شد برنامه‌ی هسته‌ای ایران به‌طور بی‌سابقه‌ای تحت «نظارت و راستی‌آزمایی بین‌المللی» قرار گیرد.
به نظر «منتون»، هر دو گروه موافقان و مخالفان برجام توجه چندانی به تأثیر واقعی این توافق بر توانایی‌های هسته‌ای ایران ندارند. رویدادهای اخیر نشان داد که دیپلماسی نمی‌تواند ایران را از اخراج بازرسان، قطع دوربین‌های نظارتی یا ازسرگیری «فعالیت‌های ممنوعه!» باز دارد.
بااین‌حال، معترضانه اشاره شد کسانی که برجام را «توافق ضعیف» می‌نامند، ارزش‌های این توافق از منظر معیارهای «منع اشاعه‌ی تسلیحات هسته‌ای» نادیده می‌گیرند.
امیدواری غرب به موفقیت دیپلماسی در برابر ایران
به نظر نگارنده، به جای تمرکز بر ویژگی‌های منفی برجام، باید به ویژگی‌های منحصربه‌فرد این توافق تأکید کرد. غرب در عقب انداختن «برنامه‌ی هسته‌ای پیشرفته‌ی ایران» با دیپلماسی موفقیت چشم‌گیری داشت!
وی با اشاره به معیارهای غربی برای «منع اشاعه‌ی سلاح‌های هسته‌ای» نوشت که رسیدن به نقطه‌ی «گریز هسته‌ای» به‌خودی‌خود معیار گمراه‌کننده‌ای است.
این نگارنده سپس توضیح داد که از نظر فنی ساخت سلاح هسته‌ای و سوار کردن آن در قالب کلاهک هسته‌ای روی موشک بالستیک، مراحل متعدد و تنگناهای بسیاری دارد. به همین علت باید از قابلیت‌های هسته‌ای از منظر کاهش خطر، ارزیابی جامع‌تری ارایه داد.
این مدرس «دانشگاه کالیفرنیا» با اذعان به پیشرفت هسته‌ای ایران در زمینه‌ی محافظت از تأسیسات هسته‌ای کشورش در برابر حملات سخت و نرم دشمن، یادآوری کرد که «جیمز کلاپر» مدیر «اطلاعات ملی آمریکا» در سال ۲۰۱۶ معترف شد: «ایران با هیچ مانع فنی غیرقابل عبور برای تولید سلاح هسته‌ای مواجه نیست.»
«منتون» برای مقایسه اشاره کرد که وقتی «لیبی» در سال ۲۰۰۳ به‌طور داوطلبانه تسلیم غرب شد، برنامه‌ی هسته‌ای «محدود و تا حدی بی‌اثر» داشت.
اهرم‌های برجام برای تحدید برنامه‌ی هسته‌ای ایران
«فارن‌پالسی» یادآوری کرد که برجام زمان رسیدن ایران به «گریز هسته‌ای» را از چند ماه به یک سال افزایش داد؛ اما مهم‌تر از آن، تضمین کرد که در بدترین وضعیت (سناریو) و طبق معیارهای «منع اشاعه‌ی تسلیحات هسته‌ای»، سطح فعالیت‌های هسته‌ای بسیار پایین‌تر رود. «منتون» خاطرنشان کرد که برجام از دو راه زیر توانایی هسته‌ای ایران را عقب انداخت:
راه اول: حذف ذخایر مواد شکاف‌پذیر
به نظر نگارنده، حذف ذخایر مواد شکاف‌پذیر، «اقدام ارزش‌مندی برای اعتمادسازی» بود! به ادعای او تهران با از بین بردن ذخایر اورانیوم با غنای متوسط، تعهد خود به دیپلماسی را نشان داد! برجام سپس تهران را ملزم کرد که ذخایر اورانیوم با غنای پایین را از حدود هفت‌هزار کیلوگرم به ۳۰۰ کیلوگرم بکاهد.
راه دوم: ممانعت از فعالیت‌های آتی
«منتون» توضیح داد که اگرچه برجام برنامه‌ی غنی‌سازی اورانیوم ایران را به رسمیت شناخت، اما تعداد و نوع غنی‌ساز (سانتریفیوژ) محدود شد و سطح غنی‌سازی به مدت ۱۵ سال در ۳٫۶۷ درصد باقی ماند. طبق مفاد برجام، تمام فرآیندهایی که احتمال می‌رفت برای ساخت تسلیحات مهم باشند، تعطیل شدند.
منافع و مزایای برجام برای غرب
نگارنده القای نگرانی کرد که اعمال محدودیت بر زیرساخت‌های سخت‌افزاری تأسیسات هسته‌ای کشور بسیار دشوار است. بیشتر بحث‌ها بر غنی‌سازی اورانیوم ایران متمرکز است؛ درحالی‌که با برجام مسیر تولید «پلوتونیوم» هم به‌طور مؤثری مسدود شد.
«فارن‌پالسی» معترضانه نوشت که توافق‌های ذیل «منع اشاعه‌ی تسلیحات هسته‌ای» ناقص‌اند. زیرا تهران پس از خروج آمریکا از برجام، توانست قابلیت‌های هسته‌ای خود را بازگرداند. طبق آخرین گزارش «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی»، ایران اکنون حدود ۸۷ کیلوگرم اورانیوم ۶۰ درصد و حدود ۴۳۵ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد دارد.
به نظر این نشریه‌ی غربی، موافقان برجام حق دارند از جامعیت «ساختار نظارت و راستی‌آزمایی» در توافق هسته‌ای با ایران دفاع کنند. همچنان که مخالفان این توافق نیز در مورد برخی از محدودیت‌های برجام، ازجمله لحاظ نشدن برنامه‌های موشکی و منطقه‌ای ایران در این توافق، اشتباه نمی‌کنند!
القای هراس از تقویت اهرم‌های سیاسی ایران
مؤلف با اشاره به تقلای آمریکا و متحدانش برای انعقاد «توافق بهتر» با تهران، نوشت غرب امیدوار بود که با «فشار بیشتر» یا «دیپلماسی بیشتر» بتواند برای «بحران هسته‌ای ایران» راه‌حل بهتری بیابد.
این نشریه یادآوری کرد که دولت بایدن نیز در ابتدا در سودای «توافق طولانی‌تر و محکم‌تر» با ایران بود. بااین‌حال، نسخه‌ی اولیه‌ی برجام هم توانست برنامه‌ی هسته‌ای ایران را مهار کند.
«فارن‌پالسی» در ادامه هشدار داد که با پیشرفت برنامه‌ی هسته‌ای ایران، تحقق خواسته‌های مربوط به «منع اشاعه» سخت‌تر می‌شود. زیرا دانش و تجربه‌ی علمی مهندسان ایران برگشت‌پذیر نیست.
به نظر نویسنده، تهران معتقد است که با نزدیک‌تر شدن به «آستانه‌ی هسته‌ای» اهرم دیپلماتیک قوی‌تری در مذاکره به دست می‌آورد. اگر جمهوری‌اسلامی توانمندتر شود، مشکلات غرب هم چند برابر خواهد شد.
نویسنده اذعان کرد که خروج واشنگتن از برجام، اعتماد عمومی به آمریکا را ضعیف‌تر کرد. بعد از روی کار آمدن «دولت انقلابی» در ایران، جمهوری‌اسلامی تسلیم‌ناپذیرتر شده و به دیپلماسی با غرب بدبین است.
این در حالی است که به اقرار مؤلف، غربی‌ها هم توانایی اجماع (ائتلاف) علیه تهران را از دست داده‌اند. همزمان، ایران روابط خود را با چین و روسیه «عمیق‌تر و متنوع‌تر» کرده.
اذعان به تقلای آمریکا برای امضای توافق با ایران
«فارن‌پالسی» پیش‌بینی کرد که در این مرحله، احتمال احیای برجام بسیار کم شده. بااین‌حال، با ابراز خوش‌بینی افزود که این توافق نشان داد می‌توان درباره‌ی محدود کردن برنامه‌ی هسته‌ای پیشرفته‌ی تهران مذاکره کرد.
اگر غربی‌ها در مورد نحوه‌ی عملکرد این توافق اطلاع‌رسانی دقیق کنند و اهمیت آن برجسته شود، احتمالاً به بحث‌های آینده در مورد راهبردهای «منع اشاعه» و کاهش «خطرات هسته‌ای» ایران و سایر کشورهای دارای برنامه‌ی هسته‌ای کمک کند.
نویسنده سپس به اظهارات اخیر «جیک سالیوان» مشاور امنیت‌ملی رژیم آمریکا اشاره کرد که با امیدواری گفته بود با «میانجیگری سیاسی» می‌توان برنامه‌ی هسته‌ای ایران را دوباره تعطیل کرد! بنابراین چنان‌که پیداست واشنگتن دوباره از توانایی‌های هسته‌ای تهران به وحشت افتاده.
«فارن‌پالسی » در پایان هشدار داد که در سال‌گرد خروج آمریکا از برجام، کاخ‌سفید نباید اجازه دهد تلاش دن‌کیشوت‌وار برای دست‌یابی به «توافق‌های بهتر» با ایران، باعث شود که «مزایای عملی» مهار «برنامه‌ی خطرناک هسته‌ای» ایران تحت‌الشعاع قرار گیرد.
منلع: کانال اخبار راهبـــردی
پایان/
نظر شما